VRam Nedir Ne İşe Yarar?

Merhaba arkadaşlar, bu yazıda sizlere Ekran kartlarındaki VRam ler hakkında bilgiler vereceğim.

Video Ram (VRam):

Bilgisayarlardaki ekran kartının üzerinde bulunan Grafik İşleme Birimi (GPU) ile çalışan belleklerdir.

VRam grafik işlemcinin çizeceği 3D uygulama, oyun vb. uygulamaların veri dokularının, monitöre aktarılan görüntünün oluşturulduğu yerdir. Yani GPU tarafından çizimlerin yapıldığı alan da diyebiliriz. Vram modülleri ekran kartının ortasında bulunan Grafik İşleme  Biriminin (GPU) etrafında olur.

Vram hızları GDDR, GDDR3, GDDR5 vb. diye adlandırılır, GDDR sonundaki sayı büyüdükçe bellek hızı da büyür anlamına gelir.

Gpu-Z programı ile ekran kartınızın Gpu ve Vram dahi tüm özelliklerini öğrenebilirsiniz.

En çok bilinen Vram üretici markalar, Samsung, Hynix, Micron ve Elpida'dır.

Görüntü ile ilgili veriler buradan görüntü monitöre aktarılıncaya kadar geçici olarak saklanır. Monitöre aktarılan görüntü ile ilgili veriler silinerek bir sonraki çizimler işlenmeye başlar. Bu yüzden Gpu veri arayüzü geniş olmalı ki geçiş ve çizim süresi kısa olsun. Burada da veri yolu genişliği devreye giriyor. 128Bit, 256Bit, 512Bit vb. veriyolu genişlikleri vardır.

Verilerin hızlı işlenebilmesi için ya veriyolu genişliği yüksek olacak, ya da Gpu verileri sıkıştırıp dar yoldan daha rahat gönderecektir.

Örneğin iki ekran kartını ele alalım. Birincisi 128bit veriyolu, ikincisi ise 256bit veriyolu genişliğine sahip olsun.
Bellek hızları aynı olursa 2.ci ekran kartı 1.ci ekran kartına göre verileri daha hızlı gönderecektir ve daha iyi performans gösterecektir. Ama 1.ci ekran kartı verileri sıkıştırıp dar yoldan gönderirse 2.ci karttan geri kalır bir yanı olmayacaktır.

Bir örnek daha vereyim.
1.ci kart 2GB 6000Mhz Vram, 128bit veriyolu,
2.ci kart 2GB 5000Mhz Vram,  256bit veriyolu,
sahip olsun.

teknik detaylardan anlamayan kullanıcılar direkt 2.ci kartı almak isteyecektir. Çünkü satıcılar genellikle Gb değeri ve Bit değerini paylaşırlar. Kullanıcı da madem Gb ları aynı 256Bit olanı daha iyidir diyip 2.ci kartı alır.

Oysa 1.ci kartın Vram hızı daha yüksek ve Gpu'su da renk sıkıştırma teknolojisine sahiptir. Lakin kullanıcı bunları bilmez, çünkü teknik verilerden anlamaz. Bu durumda 1.ci kartın veriyolu daha dar olmasına rağmen 2.ci karttan daha iyi bir performans sergileyecektir.

Oyun oynarken kullanılan bazı uygulamalar gpu sıcaklığı, gpu kullanımı, vram kullanımı gibi istatistikleri gösterir. Bu istatistiklerde Vram'in değişken değerler aldığını görebilirsiniz. Çünkü çizim esnasında veriler sürekli yazılır ve silinir. Bazı sahnelerde veriler yüksek yer kaplar, bazı sahnelerde ise düşük yer kaplar, Vram kullanım değişimleri bundan kaynaklıdır.

Çizilecek verilerin boyutu arttıkça GPU'nun Vram ihtiyacı da artacaktır. Yüksek çözünürlüklü dokuların boyutu düşük çözünürlükteki dokulardan daha büyük olduğu için daha fazla alana ihtiyaç olacaktır. Yani yüksek çözünürlük yüksek vram ihtiyacı demektir.

Örneğin 1360x768 piksel (HD) çözünürlükte ve ultra ayarlarda çalıştırılan bir oyunun grafik dosyaları VRam üzerinde 2GB lık bir alan kaplıyorsa, aynı oyunun grafikleri 1920x1080 piksel çözünürlükte VRam üzerinde 2GB'tan daha fazla bir alan kullanacaktır. Bu yüzden yüksek çözünürlüklü oyun ve grafikler için Ekran Kartı Belleği büyük önem taşımaktadır. Vram  512MB, 1GB, 2GB, 3GB, 4GB, 6GB, 8GB gibi değerlerde olur ve grafik işlemcinin yakınında olur.

Vram artırılabilir mi?

Bazı ekran kartlarında artırılabilir, bazılarında ise artırılamaz!

Ekran kartı üreticileri bazı ekran kartlarını Paylaşımlı Ekran Kartı olarak üretirler. "Paylaşımlı" ibaresi bulunan ekran kartları sisteminizdeki Ram belleği kullanır. Bu durumda sistemdeki ram belleğin hızı da Gpu'nun performansını etkiler. Örneğin 1600 Mhz ve 3000Mhz hızlarda farklı Ram Bellekler, belleğin bir kısmını aynı özellikte Gpu için farklı iki bilgisayarda paylaşarak kullanılacak. Bu durumda hızı 3000 Mhz olarak Ram bellek Gpu ile birlikte daha hızlı çalışarak 1600 Mhz Ram belleğe sahip bilgisayardan daha performanslı olacaktır.

VRam'ler hakkından diyeceklerim bu kadar, sorularınız varsa aşağıdan yorum kısmına yazabilirsiniz.